0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Arkadaşınızla bir konu üzerinde konuştuğunuzu düşünün. Bu konu üzerinde hararetli bir şekilde konuşurken aklınızda bir düşünce belirdi. Kafanızın içinde o düşünceyi tartıyor, neler yapabileceğinizi düşünüyorsunuz. Bu anda tuvaletinizin geldiğini fark ettiniz ve tuvalete gitmek için kalktınız. Odanın kapısından geçtiğinizde kafanızda kurduğunuz düşünce de birdenbire gitti. Ne düşündüğünüzü hatırlamaya çalıştınız fakat hiçbir şey bulamadınız. Daha önce böyle bir şeyle karşılaştınız mı? 

Muhtemelen herkesin başına gelen bu olayın bilimsel bir açıklaması olduğunu biliyor musunuz? Kapı eşiği etkisi (Doorway effect) olarak bilinen bu fenomen, bir kapı eşiğinden geçtiğinizde veya yeni bir odaya girdiğinizde beyinde oluşan bir zihinsel tıkanma nedeniyle gerçekleşiyor. Bir yeri kapayıp açabilen, öbür bir yere geçmenizi sağlayan kapılar, zihninizde bir nevi anahtar görevi görüyor. Bilim insanlarının "giriş amnezisi" adını verdiği bu unutma durumu nasıl ve sebep gerçekleşiyor, engellemenin yolları mevcut mı gelin bakalım.

Kapı Eşiği Etkisi nedir?

Bilgisayarda oturduğunuzu hayal edin. Oynadığınız oyun bitti ve siz de ab içmek için mutfağa doğru yürümeye başladınız. O anda telefonunuza bir bildirim geldi ve size gelen mesaja yanıt verdiniz. Bu sürede mutfağa vardınız, ancak siz en başta mutfağa ne için gitmiştiniz? Hatırlamaya çalışıyor fakat hatırlayamıyorsunuz. İşte her insanın başına gelen bu duruma kapı eşiği etkisi deniyor. 

Kapı eşiği etkisinin unutkanlıkla bir ilgisi yok. Sürekli değişim halinde olan beynimiz, bir insanın yaşamı boyunca kendini geliştirir ve elbette değiştirir. Anıları parçalayarak saklayan beynimiz bu olayları hatırlamada farklı tepkiler verecektir.

Psikologlara göre kapı eşiği etkisi sebep kaynaklanıyor?

Bu konuda araştırmalar henüz çok erken seviyelerde. Bu konuda bazı teoriler geliştirilmiş durumda. Bu teorilerden ilkine göre bir kapıdan geçip farklı bir odaya girmenin beyinde zihinsel bir tıkanmaya sebep olduğu düşünülüyor. Beynimiz, farklı bir ortama girdiğinde bu yeni ortama odaklanmak amacıyla geçmişe dair bazı anıları ortadan kaldırıyor. Bir nevi lüzumsuz görülen bu hatıra depoları arkaya itilerek yeni ortamın koşullarına odaklanılmış oluyor. 

Yaşanılan bu etkiyle ilgili oluşan ikinci teoriye baktığımızda ise bunun genetik hafızayla aktarıldığı sonucu karşımıza çıkıyor. Eski dönemler başta olmak üzere sürekli tetikte olması gereken insan beyni, mekan değiştirildiğinde tüm yoğunluğunu geçmiş zamandan şimdiki zamana yönlendiriyor.

Kapı eşiği etkisi sıhhat durumunu etkiliyor mu?

Bir kapıdan geçtiğinizde yaşadığınız unutkanlık deneyimi; beyniniz, hafızanız ve bilişsel yeteneklerinizde bir örneğin olduğunu göstermiyor. Bu her insanın başına gelen ve aslında beynin çalışma biçiminden kaynaklı olduğu düşünülen bir durum. Haliyle bu durumu yaşamanız bir sıhhat sorunu olduğu anlamına gelmiyor.

İLGİLİ HABER

Bebeklerin Beyin Gelişiminde Paranın Neredeyse Anne Sütü Kadar Önemli Olduğu Kanıtlandı: Tamam da Neden?

Bugün sizlere hemen derhal herkesin başına gelen kapı eşiği etkisini açıkladık. Düşünce ve yorumlarınızı bizimle paylaşmayı unutmayın.

Kaynak: 1, 2, 3